De voor- en nadelen van de dalende olieprijs

Amerikanen kunnen hun lol niet op. Met een grote grijns op hun gezicht rijden ze van thuis naar het tankstation en weer terug. In ruim zes jaar tijd was de prijs van benzine niet zo laag als op dit moment en het einde lijkt nog niet in zicht. Geweldig nieuws dus voor de consument. Een ontwikkeling die ook voor de economie positieve gevolgen heeft, maar of dit ook voor de lange termijn geldt?

De prijs van een vat ruwe olie is op het moment minder dan 50 dollar: ongeveer 48 dollar. Ter vergelijking in juni 2014 was de prijs nog $ 107,95. De prijs aan de pomp bedroeg in die periode bijna vijf dollar voor een gallon (ongeveer 3,8 liter). In maar liefst 33 staten in de VS is prijs al gedaald tot onder de twee dollar per gallon. Het heeft er alle schijn van dat een prijsoorlog tussen onder andere de US, Saoudi-Arabië, Rusland en Iran de hoofdoorzaak is van deze historische daling die al ruim honderd dagen duurt. Gisteren steeg de prijs van een vat olie licht, maar deskundigen verwachten op korte termijn een verdere daling.


Voor consumenten is deze lage prijs dus een geschenk uit de hemel. Niet alleen bij de benzinepomp, maar ook door de extreme kou in de Verenigde Staten zijn de stookkosten beduidend lager dan in het verleden. Een gemiddeld gezin bespaart bij deze prijzen 500 tot 700 dollar per auto op jaarbasis. Omdat mensen nu meer te besteden hebben, heeft dit tevens een positieve uitwerking op de economie. Ze kopen meer andere producten. Ook bij de auto-industrie is een groeiende tendens. Bij Chrysler en General Motors steeg de verkoop de afgelopen weken met ongeveer 20 %. De verwachting is dat 2015 wel eens het beste jaar voor deze branche kan worden in meer dan tien jaar.

Investeerders en bedrijven uit de oliebranche zijn minder gelukkig met deze ontwikkeling. Zeker gelet op de lange termijn. Oliebedrijven verkopen weliswaar meer, maar de winst daalt. Bovendien is er de concurrentie van olie uit bijvoorbeeld Saoudi-Arabië. Door alle kosten moet een vat olie in de VS ongeveer 50 dollar kosten. Dit is een psychologische barrière. In de oliestaat kan de kostprijs dalen tot ongeveer 15 dollar per vat. Dan is het aantrekkelijker om daar de inkoop te doen, met als gevolg dat de werkgelegenheid in de Amerikaanse olie-, maar ook in de staalbranche daalt. Honderdduizenden banen staan daarbij op het spel. Dat heeft een destabiliserend effect op de wereldeconomie. Ook gelet op de onzekerheid hier in Europa rondom de situatie van Griekenland. Blijven zij wel of niet in de Euro? Veel zaken zijn nauwer met elkaar verbonden dan velen denken. De Dow Jones index maakte in de afgelopen dagen al een flinke daling van ruim 2 %. Bovendien rijst de vraag: welke stappen zet Vladimir Poetin in deze prijsoorlog?

Hoe deze daling uitpakt, is dus nog niet zeker. Eén ding is wel duidelijk: er komt een moment dat de olieprijs weer zal stijgen. De vraag is alleen: wanneer?

Rob Buchholz

Gaan de republikeinen Obama pijn doen?

Sinds gisteren is het Amerikaanse Congres (bestaande uit de Senaat en het Huis van Afgevaardigden) weer aan het werk in Washington. Door de verkiezingen van afgelopen november hebben de republikeinen nu een meerderheid in beide kamers. Een situatie die het voor Barack Obama in zijn laatste twee jaar als president lastig kan maken om beslissingen te nemen. Of toch niet? De Amerikaanse president heeft namelijk de mogelijkheid om over diverse wetten zijn veto uit te spreken. Als de republikeinen hem dan alsnog willen dwarsbomen hebben ze 2/3e van de Senaat en het Huis nodig. Ondanks de meerderheid is het noodzakelijk dat dan tevens een aantal democraten hun president tegen moeten werken; en die situatie lijkt bijna ondenkbaar.

Amerika heeft gekozen en krijgt daardoor met een sterk verdeelde overheid te maken. Een democratische president en de meerderheid van de republikeinen in het Congres. In het Huis van Afgevaardigden (noem het de 2e kamer van de US) nemen 246 republikeinen zitting en 188 democraten; 1 zetel is nog vrij. Dit is de grootste meerderheid in het Huis sinds 1928. In de Senaat (de 1e kamer van de US) is de verhouding 54 tegen 46 in het voordeel van de Republikeinen. Zij hebben op zeker een andere agenda dan president Obama. Zo zal de GOP bijvoorbeeld nogmaals proberen om zijn Healthcare plan te wijzigen. Verder zal het ook botsen als het gaat om de hervorming van het immigratiebeleid.

Eén van de belangrijkste issues voor de republikeinen is echter het verhaal rondom de Keystone Pipeline. Het is een kwestie die al 6 jaar doorettert. Dit is het systeem van pijpleidingen welke zich vanuit Canada vertakt naar diverse plaatsen in de Verenigde Staten. Hierdoor is het mogelijk ruwe olie te verplaatsen naar de raffinaderijen. Meer werkgelegenheid dus voor het land, zo stellen de republikeinen. De democraten vinden het milieuaspect echter belangrijker; ook Obama is een felle tegenstander van de uitbreiding van dit pijpleidingensysteem dat de naam Keystone XL Pipeline draagt. In de afgelopen zes jaar zijn er al diverse rechtszaken in deze kwestie geweest; aangespannen door milieuactivisten, olieraffinaderijen, maar ook door het Congres. Grote vraag is of deze nieuwe leiding van nationaal belang is. Het besluit over de uitbreiding wordt in ieder geval telkens uitgesteld en de republikeinen lijken het plan - nu ze een meerderheid hebben in het Congres - te willen doordrukken met daarbij een zeer reële kans dat de wet wordt aangenomen. Mocht dit gebeuren dan zal de president ook hier zijn vetorecht gebruiken en de wet niet ondertekenen. Deze kwestie lijkt de eerste clash tussen de republikeinen en Obama te worden die op het programma staat. Wie meer over de Keystone Pipeline wil weten is het handig om op deze link te klikken.

Zijn er ook zaken waar beide kemphanen het eens over zijn? Ja, de hervorming van het belastingstelsel gaat voor minder problemen zorgen. Ook wordt overeenstemming verwacht als het gaat om het handelsbeleid van het land. Al zullen diverse democraten in het Huis van Afgevaardigden beïnvloed worden door de vakbonden die geen liefhebber zijn van vrijhandel.

En Obama zelf? Die voelt zich in de laatste twee jaren van zijn presidentschap vrijer om beslissingen te nemen. Hij hoeft zich niet herkiesbaar te stellen; een gegeven dat velen vaak als een voordeel voor de zittende president beschouwen. Zo nam Obama in 2014 al zelfstandig een aantal besluiten waarbij geen toestemming van het Congres nodig was. Denk aan de hernieuwde samenwerking met Cuba, de hervorming rondom de immigratie, maar ook het klimaatbeleid. Dergelijke acties mogen wij in de komende twee jaren meer van hem verwachten. De president werkte tijdens de kerstvakantie overigens hard aan zijn volgende State of the Union van dinsdag 20 januari. In de twee weken tot aan deze rede tourt Obama vooral door het land om de Amerikanen te overtuigen dat de sterk groeiende Amerikaanse economie in het voordeel is van iedere burger. Deze belangrijke positieve ontwikkeling zal de president zeker in de laatste fase van zijn presidentschap gebruiken om een aantal zaken die op zijn agenda staan door te drukken.

Nog even terug naar gisteren, naar die eerste dag van het nieuwe congres. Een dag die vooral bestond uit diverse plichtplegingen en formele zaken, zoals benoemingen, felicitaties en het nemen van foto's met de familie. Er was één man die de show wist te stelen en dat was vice-president Joe Biden. Iedereen mocht met hem tijdens de officiële momenten op de foto. En good ol' Joe deed dat op een manier zoals alleen hij dat kan. De volgende twee clips zijn daarvan het bewijs.

Rob Buchholz

De griep en Koning Winter trekken hand in hand door de V.S.

Hier in Nederland snakken de mensen er soms naar; een ouderwetse winter. In de Verenigde Staten vervloeken ze de grillen van Koning Winter. Voor het tweede jaar op rij breekt dit seizoen kouderecords. Dit jaar gaat dat ook nog eens gepaard met een fikse en zelfs dodelijke griepepidemie.

In een groot deel van de VS is het dus hommeles. Sinds afgelopen week zorgen winterse perikelen voor flinke onrust. Ja, in het hele land. Dus zelfs in de normaal gesproken warmere oorden zoals de zuidelijke staten of de Westcoast gaat het mis. Tijdens de traditionele Roseparade in Pasadena, California werden de toeschouwers getrakteerd op temperaturen rond het vriespunt. Opvallend, normaliter bekijkt men deze optocht in shirts en shorts. In de zuidelijke staat Arizona lag zelfs sneeuw in een deel van de woestijn. Iowa sluit belangrijke wegen omdat het door de gladheid gewoon te gevaarlijk is om daar te rijden. Texas had last van ijzel en in het noorden plus oosten van het land waren de omstandigheden nog heviger.

In het midwesten zijn al temperaturen van - 17 graden Celsius gemeten, in Minneapolis daalde het tot -34 en Grand Marais in Minnesota had de eer om het laagterecord van deze winter (tot nu toe) te noteren: - 45 graden. Voor medewerkers van Amtrak in Chicago was er alle reden om de wissels met steekvlammen te verwarmen. Anders zou bevriezing van de wissels en het ontsporen van treinen het gevolg zijn.

Net nu Amerika gisteren na een lange kerstvakantie weer terugkeerde naar de schoolbanken of werkplek steekt ook de griep heftiger dan ooit de kop op. In de VS raast het heftige H3N2 virus met dezelfde snelheid als de weersomstandigheden door het land. Het begon in 21 staten, dat aantal groeide tot 36 en inmiddels is in 43 staten sprake van besmetting door dit type virus. Inmiddels zijn al 21 kinderen aan de gevolgen van deze griep overleden. Nu de scholen zijn begonnen, houdt men in de VS rekening met een flinke toename. Het is een type dat de kop opstak net nadat de nieuwste griepspuit was ontwikkeld. Ongeveer 40% van de Amerikanen liet dit jaar deze spuit zetten, maar dat is dus geen zekerheid dat ze bestand zijn tegen H3N2.  Een van de nadelen is dat iemand al besmet kan zijn voordat de symptomen (spierpijn, hoge koorts en keelpijn) de kop opsteken. Het besmettingsgevaar ligt dus continu op de loer. Het is bovendien nog vroeg in het seizoen en de gezondheidsdiensten raden mensen dan ook aan om tijdens de griep niet naar hun werk te gaan en zeker een aantal dagen flink uit te zieken. Zelfs als het ergste leed voorbij lijkt te zijn. Het CDC (Centers for Disease Control and Prevention) verwachten dat de hoogste piek van deze griep zich pas later deze maand aandient.

Rob Buchholz

Proces tegen Dzhokhar Tsarnaev van start

Op 15 april 2013 vonden tijdens de marathon van Boston drie mensen de dood als gevolg van een bomaanslag. Deze aanslag wordt in Amerika gezien als de meest ernstige terroristische aanslag sinds 9/11. De klopjacht op de daders verliep redelijk succesvol. Drie dagen na het drama wist de politie twee Tsjetsjeense broers, Dzhokhar en Tamerlan Tsarnaev, te traceren. Laatstgenoemde vond tijdens een vuurgevecht met de politie de dood. De jongste Dzhokhar raakte slechts gewond; vandaag start de rechtszaak tegen hem… in Boston.

Behalve de drie doden tijdens de marathon, vielen tijdens deze dag ook 276 gewonden en stierf bij het vuurgevecht een aantal dagen later ook nog een agent. De bewijzen tegen de inmiddels 21-jarige Tsarnaev zijn talrijk. Videobeelden laten duidelijk zien hoe hij samen met zijn broer de twee tassen tussen het publiek plaatst. Tassen waarin zich de bommen (scherven, spijkers en stalen kogels in een snelkookpan) bevonden. Dzhokhar beschouwt zichzelf als niet schuldig, maar liet nog wel weten boos te zijn op de Verenigde Staten wegens de moorden op Moslims in Iran en Afghanistan.

Tijdens de eerste fase van deze rechtszaak - die minimaal vier maanden kan duren - staat het samenstellen van de jury centraal. Er valt wat te kiezen. In totaal zijn maken 1200 potentiële kandidaten - allen afkomstig uit het oosten van de staat Massachusetts - kans om gekozen te worden. De verwachting is dat de aanklagers en de verdediging alleen op dit vlak al wekenlang in gesprek zijn om twaalf geschikte kandidaten plus zes reserves te kiezen. De verdediging sprak de wens uit om deze zitting niet in Boston te laten plaatsvinden omdat juryleden zich te veel betrokken kunnen voelen. De rechtbank wees het verzoek af. Extra aandacht is er voor de straf die Tsarnaev kan krijgen indien hij schuldig wordt bevonden: de doodstraf. De Tsjetsjeen gebruikte volgens de openbare aanklager namelijk een massavernietigingswapen. Bovendien betuigde hij tot nu toe nog geen enkele vorm van spijt. In totaal lopen er 30 aanklachten tegen de verdachte. De doodstraf is in de staat Massachusetts overigens afgeschaft, maar hij wordt volgens de federale wetgeving vervolgd.

Judy Clarke is één van de advocaten die Dzhokhar Tsarnaev bijstaat. Zij staat er om bekend diverse schuldig bevonden terroristen al te redden van de doodstraf. Terroristen als de unabomber Theodore Kaczynski (stuurde diverse bombrieven in de jaren 90), de shoebomber Richard Reed en Jared Lee Loughner; die man die in 2011 in Tucson 6 mensen vermoordde bij een (overigens mislukte) poging om politicus Gabrielle Giffords te doden. Clarke zal in haar verdediging onder andere proberen te bewijzen dat Dzokhar door zijn oudere broer gemanipuleerd werd om met de aanslag mee te doen. Tamerlan zou het grote brein achter dit plan zijn geweest. Tevens heeft ze diep in het leven van de broers gegraven en gaat daarbij zelfs terug naar de prenatale fase. Of dat voldoende is om de gekozen juryleden- die ook de volledige video van de aanslag plus bewijsbeelden van het plaatsen van de rugzakken te zien krijgen - te overtuigen, zal over een aantal maanden duidelijk zijn.

Rob Buchholz

Vredestichter gezocht in conflict tussen politie en het volk

In de afgelopen maanden liepen de spanningen tussen agenten en de Amerikaanse bevolking flink op. De reden? Diverse Afro-Amerikaanse mannen zijn sinds de zomer door de politie neergeschoten. Denk aan Michael Brown in Ferguson en Eric Gardner in New York. Met name de zwarte bevolking uitte hun woede. “Wij voelen ons niet meer veilig op straat,” zo klonk een veelgehoorde kreet.

De boosheid liep dusdanig ver op dat tientallen politieagenten met serieuze bedreigingen kregen te maken en twee agenten tijdens hun dienst in Brooklyn, New York zelfs werden vermoord. Wat zijn de gevolgen? Is de kritiek die de burgemeester van deze stad, Bill de Blasio, kreeg terecht? Welke gevoelens leven bij alle partijen? Met name in New York leek de kloof tussen NYPD en de burgemeester steeds groter te worden. Tevens vonden in deze stad, maar ook in de rest van het land regelmatig protestacties plaats, gericht tegen het politieapparaat.

Onveilig gevoel

De Blasio liet direct na de aanslag op de twee agenten weten: If you see something, say something. Hij vroeg de mensen uit zijn stad alert te zijn. Die oproep had succes. De dag voor kerst dreigde een man in New York opnieuw een aanslag op agenten te plegen. Tijdens een telefoontje in een bank sprak hij verdachte termen. Dat gesprek werd opgevangen door een passant en deze mijnheer waarschuwde direct de politie. Op basis van een goed signalement lukte het om de verdachte even later te arresteren. In zijn woning werd tevens een aantal wapens gevonden. “Dit is een perfect voorbeeld hoe de maatschappij en ons politieapparaat kan samenwerken om ieders leven veiliger te maken,” aldus een trotse burgemeester. Het zijn echter niet alleen de mensen die zich onveilig voelen’ hetzelfde geldt voor agenten. Niet alleen in New York, maar in heel Amerika. Nog steeds zijn er spanningen tussen politie en het volk die leiden tot tientallen bedreigingen en diverse arrestaties. Iedereen die een politie-uniform draagt, weet sinds de twee moorden in New York: persoonlijker dan dit zal het voor ons niet worden. Zo was er ook bij de oud en nieuw viering op Times Square extra alertheid op iedere vorm van geweld (hoe klein dan ook) tegen agenten. Een begrijpelijke reactie want een week eerder paradeerde nog een groep protestanten door de Big Apple die verwerpelijke leuzen riepen als: “What do we want? Dead Cops!”

Videobeelden

In Berkeley, Missouri vonden tijdens kerst nieuwe protesten plaats wegens de dood van een 18-jarige zwarte jongen, Antonio Martin. Hij was neergeschoten door een blanke politieagent. Martin zou bij een tankstation met een pistool op één van de agenten hebben gericht. Berkeley ligt vlakbij Ferguson waar afgelopen zomer Michael Brown hetzelfde lot onderging. Op de plaats van de schietpartij werd inderdaad een wapen gevonden, maar de videobeelden bieden geen 100 % zekerheid of de jongen ook daadwerkelijk met een pistool op de agent richt. Er is niet duidelijk zichtbaar of hij iets in zijn gestrekte arm houdt. Al deze gebeurtenissen dragen er toe bij dat camera’s bij het werk van de politie onmisbaar zijn; zowel op de kleding als op de auto’s. De agent in Berkeley droeg tijdens het incident geen camera. In Californië zijn politiewagens voorzien van meerdere camera’s. Deze zorgen voor beelden vanuit verschillende hoeken. Zo is er onder andere een panorama camera op het dak bevestigd. De bijbehorende recorder kan maar liefst 40 uur aan videomateriaal opnemen. De camera’s kunnen beelden vastleggen die een agent op het moment zelf niet heeft waargenomen. Deze worden later bij een eventuele rechtszitting gebruikt. De beelden laten tevens zien hoe agenten omgaan met het publiek. Soms krijgt de politie te maken met een klacht, maar laten camera’s het ware verhaal zien en is de klacht niet terecht. Sterker: de beelden van de politie kunnen anders zijn dan de video’s die steeds meer mensen zelf maken bij incidenten of zoals nu bij de massale protesten. “Wat wij constateren en opnemen kan een ander beeld van de situatie geven dan wat het mobieltje van een passant heeft opgenomen,” zo laat een agent uit Berkeley weten. Een camera geeft een situatieschets vanuit één bepaalde positie; dat geeft echter niet de complete gebeurtenis weer. Daarom is het goed dat zelfs de uniformen voorzien worden van meerdere videocamera’s.

Respect

Inmiddels hebben de uitvaartdiensten van de twee vermoorde agenten, Rafael Ramos – verleden week – en Wenjian Liu – dit weekend – plaatsgevonden. Bij beiden – waar 1000’en collega’s uit het hele land aanwezig waren - gebeurde dat deels onder andere omstandigheden. Waar bij de eerste begrafenis de agenten nog hun rug keerden tijdens de toespraak van de burgemeester, daar werd De Blasio zaterdag tijdens de wake voor Liu wel officieel gegroet door het korps. Tijdens zijn speech bij de begrafenis van vandaag koos een deel van de afenten er echter toch weer voor om met hun rug gekeerd naar hun burgemeester te gaan staan. Na de moord op Eric Gardner zou hij zich te kritisch hebben uitgelaten over zijn agenten: juist op een moment dat zij steun verwachten van hun burgervader. In de week tussen de twee afscheidsdiensten was een belangrijke rol weggelegd voor William Bratton, het hoofd van de politie in New York. Hij deed een aantal verzoeningsgesprekken en vroeg vooral om respect aan beide kanten. “De burgemeester en de politie hebben elkaar nodig om een maximale veiligheid in de stad te garanderen.

Of het contact met het boze deel van de Amerikaanse volk ook snel verbeterd, lijkt maar de vraag. De problemen tussen blank en zwart zitten toch nog steeds diep in de samenleving geworteld. Na de verkiezing van Obama dachten velen aan een positieve wending; maar het onderscheid tussen rassen zorgt nog te vaak voor onrust. Onrust die men niet mag en kan negeren. De oplossing ligt vaak bij de basis. Denk dan bijvoorbeeld aan de opleiding die politieagenten krijgen. Daar verdient dit aspect nog meer aandacht. Feit is namelijk dat blank en zwart op verschillende manieren naar de Amerikaanse justitie kijken en deze dus ook anders beoordelen. Zo snel er zich een kwestie voordoet, zoals nu met de politie, blijkt dat velen geen vertrouwen hebben in het rechtssysteem. In Los Angeles krijgen agenten in opleiding alle aandacht voor deze problematiek en is het aantal conflicten in deze stad in de afgelopen tien jaar dan ook duidelijk afgenomen. De gekozen politieagenten zijn representatief voor de totale maatschappij. Er is landelijk echter nog veel werk te verrichten voordat er net zoals in L.A weer meer vertrouwen is in het politieapparaat.

Rob Buchholz

The Interview is een symbool van Freedom of Speech

Evan Goldberg en Seth Rogen zullen bij het maken van The Interview –waarin een aanslag op de Noord-Koreaanse dictator Kim Jong-un centraal staat - nooit gedacht hebben dat hun werk tot zoveel discussies zou leiden. Na dreigingen over aanslagen, besloot distributeur Sony Pictures de film niet uit te brengen. Maatschappelijke kritiek plus de steun van de Art House Convergence droegen er toe bij dat The Interview nu toch te bekijken is: in ongeveer 300 filmhuizen, maar ook in eigen huis via online services.

“Elke maatschappij die een stukje vrijheid opgeeft ten faveure van een beetje extra veiligheid verdient beiden niet en zal ze allebei verliezen,” aldus Benjamin Franklin in 1755. Volgens veel Amerikanen is de uitspraak van deze befaamde politicus en wetenschapper treffend voor de reactie van Sony Pictures. Door de film in eerste instantie niet uit te brengen, deed de maatschappij één van de belangrijkste principes van de Amerikaanse grondwet tekort: Freedom of Speech (vrijheid van meningsuiting) is van groot belang in de Verenigde Staten. Door de aanhoudende kritiek was The Interview alsnog voor het publiek te zien en werd het bioscoopbezoek een uiting van Amerikaans patriottisme en de film zelf een symbool van vrijheid van meningsuiting.

Vrijheid van meningsuiting

“Er is niemand die mij vertelt wat ik wel of niet mag kijken; zelfs een dictator niet,” aldus een opstandige bezoeker van de film. “Ik ben eigenlijk geen liefhebber van simpele komedies, maar deze film staat inmiddels voor zoveel meer. Door toch te gaan, steun ik de makers en onze vrijheid van meningsuiting.” Anderen zeiden: “We komen niet naar de bioscoop om een film te bekijken, maar om een boodschap duidelijk te maken. Het is de meest Amerikaanse houding die we aan kunnen nemen: opkomen voor onze grondwet. Uiteindelijk gaat het niet om deze komedie zelf, maar wel waar deze film inmiddels voor staat.” Vanzelfsprekend heeft ook de vele aandacht in de pers er toe bijgedragen dat iedereen The Interview wilde zien. Ook president Obama liet vanaf zijn vakantieadres in Hawaï weten blij te zijn dat The Interview dan toch te zien is. De kritiek vanuit de filmbranche is duidelijk: Sony Pictures zal de komende maanden en misschien wel jaren flink wat schade moeten herstellen.

Filmhuizen

Een brief van de Art House Convergence (de overkoepelende organisatie van Amerikaanse filmhuizen) besloot naar aanleiding van alle kritiek een brief naar Sony Pictures te sturen, met het voorstel de film toch uit te brengen. “We leefden mee met de problematiek waarmee deze distributeur te maken kreeg,” aldus Russ Collins, directeur van Art House Convergence. “Hun netwerk was gehackt; ze konden geen email of telefoon gebruiken. Vervolgens krijgen ze zoveel kritiek. Als aaneengesloten filmhuizen wilden wij onze steun betuigen en deden het voorstel om The Interview bij ons te laten zien. Sony was direct enthousiast.” Dat deze komedie eigenlijk niet echt geschikt is voor publiek van filmhuizen, weet Collins simpel te weerleggen. “Als Arthouse laten wij een enorme diversiteit zien: documentaires, films in andere talen, klassiekers, maar ook werk waar artistieke vrijheid van belang is: dus ook de vrijheid van meningsuiting. The Interview is een Freedom of speech issue geworden en past dus prima in de richtlijnen die wij hanteren. En ik moet ook eerlijk bekennen dat dit voor onze leden een ideale kans is om veel bezoekers naar de zalen te trekken. Daarin zijn we geslaagd. In de eerste dagen na de release hebben al meer dan één miljoen mensen de film gezien.

Dreiging

De aangesloten filmhuizen hebben vanzelfsprekend wel extra veiligheidsmaatregelen genomen, al waren deze niet heel drastisch. Collins: “Alle filmhuizen hebben hierover uitgebreid met de plaatselijke verantwoordelijken gesproken. Vanzelfsprekend is voor de release ook door deskundigen onderzoek gedaan of er sprake was van een bepaalde dreiging. Dit bleek niet het geval te zijn. Ik heb zelf nog de afdeling Koreaanse studies op de Universiteit van Michigan om hulp gevraagd. Ook zij hebben in de dagen rondom de première gelet op eventueel afwijkend gedrag bij studenten.” Een opvallend, bijkomend succesje: ook in China is The Interview een groot succes.

Nieuw business model

Behalve in de filmhuizen, is het voor Amerikanen ook mogelijk om deze film thuis te bekijken. Dat werd een nog groter succes. Dan lijkt er sprake van een opvallend neveneffect. Zorgt The Interview dan namelijk tevens voor een nieuw business model? Een aanpak waarbij filmmaatschappijen in de toekomst hun werk tegelijkertijd in de bioscoop als online aanbieden. De consument lijkt er klaar voor. Tot nu toe gebeurde dit nauwelijks. In de eerste vier dagen na de online première leverde dit al 15 miljoen dollar op. Een mooi bedrag, maar toch blijft dit een schijntje van de gage die films in de bioscoop in het laatje brengen. The Interview lijkt door alle aandacht een succes; de waarheid is dat de film toch in ‘slechts’ 300 filmhuizen in de US is te bekijken en niet 3.000 grote theaters. Bovendien zorgt het online aanbieden voor een minpuntje want inmiddels hebben al ruim 2 miljoen mensen de film illegaal gedownload.

Reacties

Nu de film ondanks de dreiging toch op de markt is gebracht, komen er vanzelfsprekend allerlei vragen. Hoe zal Noord-Korea reageren? Komen er nog meer cyber-attacks? Waren zij echt verantwoordelijk voor de hack? Krijgt het land nog steun van Rusland? De eerste reacties vanuit Pyongyang waren zoals te verwachten niet lovend. De Noord-Koreanen vergeleken Obama met een aap uit een tropisch oerwoud. Voor Washington was duidelijk dat de dictatuur er op uit was om een reactie van hetzelfde kaliber terug te verwachten. Dat deden de Amerikanen niet. Obama zelf duidelijk: “Die hack was geen vorm van terrorisme, maar van vandalisme. Wij hebben geen enkel moment overwogen om het veiligheidsniveau in het land te verhogen.

Hacken

Wat weten wij als leken nu echt van cyber-attacks en hacken? Het antwoord is simpel: weinig; bijzonder weinig. Volgens deskundigen zien en horen de gewone burgers alleen over het topje van de ijsberg. Er is zoveel meer. Zelfs bedrijven die van de hoed en de rand dienen te weten, zijn vaak slecht geïnformeerd. Er zijn volgens diezelfde deskundigen dan ook twee soorten bedrijven in de V.S. Zij die weten dat ze gehackt worden door andere landen en zij die niet weten dat ze gehackt worden. Het is belangrijk dat instituten als de FBI en NSA nog meer de aandacht richten op landen als Noord-Korea. De massale belangstelling voor de discussie rondom The Interview leidt dan ook alleen maar de aandacht af van het ware probleem: het hacken en de cyber aanvallen. Jaarlijks kost deze nieuwe vorm van criminaliteit de maatschappij 575 miljard!

Inmiddels heeft Washington gereageerd. Er zijn diverse economische sancties aan bedrijven, overheidsinstellingen en particulieren opgelegd. Niet dat deze partijen verantwoordelijk waren voor de hack bij Sony Pictures; maar ze zijn wel van voldoende belang en kunnen invloed plus druk uitoefenen op de besluiten die Kim Jong-un neemt. Een aantal dagen geleden twijfelden een aantal deskundigen in de V.S. nog of de hack ook echt door Noord-Korea was uitgevoerd. De Amerikaanse regering laat inmiddels weten zeker van hun zaak te zijn: “Wij hebben toegang tot informatie die vele anderen niet hebben. Geloof ons maar: het was Noord-Korea.” Voor Obama alle redenen om de sancties goed te keuren. Ondertussen gaat de FBI gewoon door met hun onderzoek.

Rob Buchholz