Gaan de republikeinen Obama pijn doen?

Sinds gisteren is het Amerikaanse Congres (bestaande uit de Senaat en het Huis van Afgevaardigden) weer aan het werk in Washington. Door de verkiezingen van afgelopen november hebben de republikeinen nu een meerderheid in beide kamers. Een situatie die het voor Barack Obama in zijn laatste twee jaar als president lastig kan maken om beslissingen te nemen. Of toch niet? De Amerikaanse president heeft namelijk de mogelijkheid om over diverse wetten zijn veto uit te spreken. Als de republikeinen hem dan alsnog willen dwarsbomen hebben ze 2/3e van de Senaat en het Huis nodig. Ondanks de meerderheid is het noodzakelijk dat dan tevens een aantal democraten hun president tegen moeten werken; en die situatie lijkt bijna ondenkbaar.

Amerika heeft gekozen en krijgt daardoor met een sterk verdeelde overheid te maken. Een democratische president en de meerderheid van de republikeinen in het Congres. In het Huis van Afgevaardigden (noem het de 2e kamer van de US) nemen 246 republikeinen zitting en 188 democraten; 1 zetel is nog vrij. Dit is de grootste meerderheid in het Huis sinds 1928. In de Senaat (de 1e kamer van de US) is de verhouding 54 tegen 46 in het voordeel van de Republikeinen. Zij hebben op zeker een andere agenda dan president Obama. Zo zal de GOP bijvoorbeeld nogmaals proberen om zijn Healthcare plan te wijzigen. Verder zal het ook botsen als het gaat om de hervorming van het immigratiebeleid.

Eén van de belangrijkste issues voor de republikeinen is echter het verhaal rondom de Keystone Pipeline. Het is een kwestie die al 6 jaar doorettert. Dit is het systeem van pijpleidingen welke zich vanuit Canada vertakt naar diverse plaatsen in de Verenigde Staten. Hierdoor is het mogelijk ruwe olie te verplaatsen naar de raffinaderijen. Meer werkgelegenheid dus voor het land, zo stellen de republikeinen. De democraten vinden het milieuaspect echter belangrijker; ook Obama is een felle tegenstander van de uitbreiding van dit pijpleidingensysteem dat de naam Keystone XL Pipeline draagt. In de afgelopen zes jaar zijn er al diverse rechtszaken in deze kwestie geweest; aangespannen door milieuactivisten, olieraffinaderijen, maar ook door het Congres. Grote vraag is of deze nieuwe leiding van nationaal belang is. Het besluit over de uitbreiding wordt in ieder geval telkens uitgesteld en de republikeinen lijken het plan - nu ze een meerderheid hebben in het Congres - te willen doordrukken met daarbij een zeer reële kans dat de wet wordt aangenomen. Mocht dit gebeuren dan zal de president ook hier zijn vetorecht gebruiken en de wet niet ondertekenen. Deze kwestie lijkt de eerste clash tussen de republikeinen en Obama te worden die op het programma staat. Wie meer over de Keystone Pipeline wil weten is het handig om op deze link te klikken.

Zijn er ook zaken waar beide kemphanen het eens over zijn? Ja, de hervorming van het belastingstelsel gaat voor minder problemen zorgen. Ook wordt overeenstemming verwacht als het gaat om het handelsbeleid van het land. Al zullen diverse democraten in het Huis van Afgevaardigden beïnvloed worden door de vakbonden die geen liefhebber zijn van vrijhandel.

En Obama zelf? Die voelt zich in de laatste twee jaren van zijn presidentschap vrijer om beslissingen te nemen. Hij hoeft zich niet herkiesbaar te stellen; een gegeven dat velen vaak als een voordeel voor de zittende president beschouwen. Zo nam Obama in 2014 al zelfstandig een aantal besluiten waarbij geen toestemming van het Congres nodig was. Denk aan de hernieuwde samenwerking met Cuba, de hervorming rondom de immigratie, maar ook het klimaatbeleid. Dergelijke acties mogen wij in de komende twee jaren meer van hem verwachten. De president werkte tijdens de kerstvakantie overigens hard aan zijn volgende State of the Union van dinsdag 20 januari. In de twee weken tot aan deze rede tourt Obama vooral door het land om de Amerikanen te overtuigen dat de sterk groeiende Amerikaanse economie in het voordeel is van iedere burger. Deze belangrijke positieve ontwikkeling zal de president zeker in de laatste fase van zijn presidentschap gebruiken om een aantal zaken die op zijn agenda staan door te drukken.

Nog even terug naar gisteren, naar die eerste dag van het nieuwe congres. Een dag die vooral bestond uit diverse plichtplegingen en formele zaken, zoals benoemingen, felicitaties en het nemen van foto's met de familie. Er was één man die de show wist te stelen en dat was vice-president Joe Biden. Iedereen mocht met hem tijdens de officiële momenten op de foto. En good ol' Joe deed dat op een manier zoals alleen hij dat kan. De volgende twee clips zijn daarvan het bewijs.

Rob Buchholz